Tiêm vắc xin phòng quai bị có thật sự cần thiết?

Bệnh quai bị là căn bệnh phổ biến nên kiến nhiều người lơ là. Tuy nhiên để tránh những biến chứng nguy hiểm việc tiêm vắc xin phòng quai bị là cần thiết và hiệu quả nhất.

Bệnh quai bị có nguy hiểm không?
Bệnh quai bị do virus thuộc họ Paramyxovirus gây nên. Nguồn lây bệnh quai bị là người đang mắc bệnh quai bị lây cho người lành chưa có kháng thể chống virus quai bị.

Người bị bệnh quai bị thường bị sốt cao, tuyến nước bọt sưng to Thời gian ủ bệnh có thể kéo dài 3 tuần lễ sau đó bệnh nhân sẽ xuất hiện sốt cao đột ngột lên tới 38 – 39 độ kèm theo đau đầu mệt mỏi toàn thân, chán ăn, kém ngủ. Sau khi sốt cao kéo dài 1 – 3 ngày tuyến nước bọt sẽ bị sưng to. Đầu tiên là sưng một bên, sau vài ngày tiếp tục sưng tuyến nước bọt còn lại, thường sưng 2 bên không đối xứng (một bên sưng to, một bên có thể nhỏ hơn). Da ở vùng tuyến nước bọt sưng, căng, bóng, không đỏ, nhưng khi sờ vào vùng da đó thấy nóng và bệnh nhân kêu đau. Trong một số trường hợp do tuyến nước bọt sưng rất to làm cho cằm, cổ bạnh ra gây biến dạng cả bộ mặt, khó nhai, khó nuốt.
Tuy nhiên viêm tuyến nước bọt trong bệnh quai bị là không hóa mủ. Ngoài viêm tuyến nước bọt, virus còn gây tổn thương một số bộ phận khác như viêm tinh hoàn ở nam giới. Tỷ lệ bị viêm tinh hoàn từ 10 - 30%.
Mặc dù bệnh quai bị ít xảy ra biến chứng nhưng nó có nguy cơ dẫn đến các bệnh vô cùng nguy hiểm mà người bệnh không nên chủ quan như: nhiễm trùng não, thường gọi là viêm não. Ngoài ra cứ 20 người bị quai bị sẽ có 1 người bị mất thính giác tạm thời. Đối với nam giới bị quai bị còn có thể gây ra biến chứng viêm tinh hoàn, dẫn đến vô sinh.
Khi bị bệnh quai bị nên làm gì?
- Khi nghi mắc bệnh quai bị người bệnh nên đi khám bác sĩ để chẩn đoán chính xác bệnh.
- Cần cách ly người bệnh với người lành. Chăm sóc bệnh nhân bị quai bị cần đeo khẩu trang y tế đúng tiêu chuẩn để hạn chế đến mức tối đa virus lây sang người chăm sóc. Đối với đối tượng có nguy cơ cao (thanh, thiếu niên, người chưa có miễn dịch chống virus quai bị), cần tiêm vacxin phòng bệnh. Đây là biện pháp hữu hiệu nhất hiện nay để tạo cho cơ thể có đủ kháng thể đặc hiệu chống lại virus quai bị.
- Kiêng nước lạnh, kiêng gió.
- Nghỉ ngơi, hạn chế vận động
- Vệ sinh răng miệng, uống nhiều nước và súc miệng bằng nước muối sinh lý hay nước súc miệng chuyên dụng để giảm tình trạng khô miệng và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.
- Kiêng ăn các chép, cá mè, đồ nếp, nên ăn những thức ăn mềm, dễ nuốt, dễ tiêu hóa.
- Ăn đa dạng các loại rau xanh và quả tươi giúp bổ sung các loại vitamin khoáng chất cần thiết để tăng sức đề kháng.
- Trong trường hợp người bệnh sốt cao liên tục, không hạ sốt được hoặc thấy xuất hiện biến chứng cần sớm đưa đến bệnh viện.
Tiêm vắc xin phòng quai bị
Vắc xin phòng quai bị thuộc nhóm dị ứng và hệ miễn dịch phân nhóm vắc-xin, kháng huyết thanh và thuốc miễn dịch. Thuốc chủng ngừa quai bị là dạng chứa sẵn chủng virus sống được làm giảm độc lực của giống Jeryl Lynn (mức độ B).
Để tiêm vắc xin phòng quai bị bạn cần thực hiện theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Bảo quản vắc xin ở nhiệt độ 2-8°C, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm, trong ngăn đá. Mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì, hoặc hỏi dược sĩ.
Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Liều dùng Vắc-xin quai bị cho người lớn: Dùng một liều 0,5 mL duy nhất bằng tiêm SC, tốt nhất nên tiêm ở phía trên bắp tay.

Liều dùng Vắc-xin quai bị cho trẻ em: Liều kết hợp của Vắc-xin bệnh sởi và Vắc-xin Rubella.
Từ 12 tháng tuổi trở lên: tiêm bắp 2 liều 0,5 ml (tiêm SC nếu bị rối loạn chảy máu). Liều thứ nhất thường được tiêm sau 1 tuổi (độ tuổi đề nghị : 12-15 tháng tuổi) và tiêm liều thứ 2 khi 3-5 tuổi hoặc trước khi trẻ nhập học. Liều tiêm nên cách nhau ít nhất 4 tuần.

Tiêm vắc xin phòng quai bị là biệt pháp hiệu quả nhất để phòng bệnh
Những lưu ý trước khi dùng vắc xin quai bị
Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên được tiêm ngừa nếu họ âm tính với virus trong kiểm tra huyết thanh. Những người được phát hiện âm tính với huyết thanh khi mang thai nên được tiêm chủng sớm trong thời kỳ hậu sản.
Trong vòng 1 tháng tiêm ngừa không nên có thai Không nên tiêm cho trẻ dưới 1 tuổi.
Thoa rượu hoặc thuốc khử trùng để làm sạch da, để bốc hơi trước khi tiêm để ngừa tính bất hoạt của vắc-xin sống.
Nên tiêm vắc xin phòng quai bị ở đâu?